Landgoed Ten Vorsel

De Kipmulder staat op Landgoed Ten Vorsel.

 

Ten Vorsel ligt ten zuiden van Bladel in de gelijknamige gemeente.
Het landgoed is ongeveer 220 ha groot en wordt doorsneden door de vrij drukke Bredase Baan (de vroegere weg van Breda naar Maastricht).
Het landgoed bestaat globaal gezien uit drie delen. Het noordelijke deel ligt ten noorden van de Bredase Baan en bestaat uit weiland en boerderijen. Het midden van het landgoed bestaat uit (bolle) akkers, weilanden en de buurtschap Ten Vorsel. Het zuidelijke deel bestaat uit bossen en weilanden. Het landgoed bestaat uit 55 ha bos en ongeveer 160 ha verpachte landbouwgrond. De rest wordt gevormd door de erven van de boerderij en, twee groepsaccommodaties, overige gebouwen en wegen en paden.
Langs de oostkant van een groot deel van het landgoed stroomt de Aa of Goorloop . In het zuiden en westen grenst het landgoed aan het bosgebied "De Kroonvensche Heide", eigendom van de gemeente Bladel.
 
Landgoed Ten Vorsel ligt op de overgang van het beekdallandschap van de Aa of Goorloop naar de voormalige heidegronden zoals de Kroonvensche heide. Rond 1850 bestond het gebied grotendeels uit heide, met hier en daar een klein bosje. In het laaggelegen beekdal kwamen gagelstruwelen, hoogveen- en natte heidevegetaties voor. Dankzij de ontginning van het gebied eind 1800 veranderde het gebied in naaldbossen en landbouwgronden. De beken werden gekanaliseerd.
 
Zoals hiervoor beschreven is hadden er op Landgoed Ten Vorsel al tussen 1800 en 1850 ontginningen plaatsgevonden.
 
Het bos op Landgoed Ten Vorsel bestaat voornamelijk (ca 75%) uit naaldhout. Het merendeel van de bossen is tussen 1950 en 1960 aangeplant met fijnspar, douglas, Japanse lariks en Corsicaanse den. Dit nadat het bos in de Tweede Wereldoorlog grotendeels was gekapt om de omgeving te voorzien van brandhout.
Een klein deel (ca. 7 ha) van het landgoed bestaat uit loofbos: beuk, Amerikaanse eik, zomereik en berk. Ook komen er een aantal landschapselementen op het landgoed voor: lanen, singels en markante bomen. De meest imposante laan is de oude beukenlaan die vanaf de Bredase Baan naar de buurtschap Ten Vorsel leidt. Daarnaast kent het landgoed lanen met Amerikaanse eik en met zomereik. Deze lanen zijn veelal niet duidelijk herkenbaar in het landschap, hetzij vanwege de ligging in het bos, hetzij vanwege de vele ondergroei die is ontstaan.
Vanuit de Subsidieregeling Natuurbeheer krijgt Landgoed Ten Vorsel subsidie voor het beheer van de bossen. Sinds 2005 zijn de bossen gecertificeerd als FSC-bossen.
 
De ruilverkaveling eind jaren 60 heeft veel verandering gebracht op Ten Vorsel. Door samenvoeging van verder weg gelegen percelen en aankoop van enclaves werd het landgoed vergroot tot 205 ha. Twee boerderijen werden verplaatst naar de zuidoostkant van het landgoed aan het Troprijt (een zijweg van de Bredase Baan). De gebouwen en ondergrond daarvan werden eigendom van de pachters. De twee vrijgekomen boerderijen werden terug gekocht door de Maatschappij van Welstand en verbouwd tot groepsverblijven.

In de kern van het landgoed vindt u onze vakantiewoning De Kipmulder ook zijn er nog twee agrarische bedrijven waarvan de boerderij en de schuren eigendom zijn van de Maatschappij van Welstand. De ligboxenstallen zijn door de pachters zelf op erfpacht gebouwd. Dit geldt ook voor het bedrijf aan de Bredasebaan 24, naast de Vorselse Molen.
De agrarische bedrijven zijn ongeveer 20 tot 30 ha groot. Vroeger waren het alle gemengde bedrijven. Nu gaat het hoofdzakelijk om melkveebedrijven met neventakken zoals aspergeteelt, akkerbouw (bieten en aardappels), recreatie en zorgverlening.
 


 
De vorige beheerder Arie van der Eijk heeft bij zijn afscheid van Ten Vorsel 2 jaar geleden een kapel willen nalaten op het landgoed. Deze kapel is grotendeels door vrijwilligers gebouwd en is op 4 oktober 2006 officieel in gebruik genomen. De kapel heeft als thema Franciscus van Assisi en de band die hij had met kinderen en de natuur. Dit thema is ook verbeeld in de glas-in-lood ramen.